Vrijednost direktnih stranih investicija, prema preliminarnim podacima Centralne banke BiH, za period od januara do septembra 2020. sa procijenjenim zadržanim zaradama iznosi 487,3 miliona maraka, što je za 34 odsto manje u odnosu na isti period godinu ranije, kada je u BiH investirano 737,8 miliona KM.
U informaciji Agencije za unapređenje stranih investicija u BiH (FIPA) o stanju direktnih stranih investicija, koja je na dnevnom redu današnje sjednice Zajedničke komisije za ekonomske reforme i razvoj Parlamenta BiH, navodi se da su nakon pozitivnih rezultata i povećanja direktnih stranih investicija u 2017. i 2018. godini, očekivanja za 2019. bila optimistična, ali da je već u drugoj polovini, naročito u posljednjem kvartalu 2019. godine, registrovan značajan pad.
– Očekivanja za 2020. godinu svakako nisu optimistična, ali prema prvim dostupnim podacima, pad stranih investicija u BiH je ipak manji u odnosu na većinu zemalja svijeta – navodi se u informaciji uz pojašnjenje da je riječ o preliminarnim podacima, a da se zvanični podaci o stanju i tokovima stranih investicija objavljuju osam mjeseci po isteku izvještajne godine, te da će biti objavljeni u avgustu ili septembru.
Interesantan podatak je da je globalno mnogo značajniji pad zabilježen u razvijenim zemljama, čak 69 odsto, dok su zemlje u razvoju imale pad stranih ulaganja od svega 12 odsto.
Pored toga, u informaciji se objašnjava da direktne strane investicije po komponentama obuhvataju vlasničke udjele (ulaganje u opremu i drugu robu i usluge, gotovinu i ostale vlasničke udjele), zadržane zarade (iznos preostalih profita, nakon umanjenja za iznos poreza na dobit i plaćanja dividendi ili drugih doznaka profita) i ostali kapital (ulaganja sestrinskih preduzeća, obveznice i ostala dugovanja).
– Prema preliminarnim podacima, vrijednost direktnih stranih ulaganja u Federaciji BiH u prva tri kvartala 2020. iznosila je 162 miliona KM, a najznačajnije zemlje investitori su Turska, Holandija i Velika Britanija. U istom periodu u Republici Srpskoj su iznosile 42,7 miliona KM, a najznačajniji investitori su Njemačka, Srbija i Rusija – navodi se u informaciji uz objašnjenje da je vrijednost direktnih stranih investicija po entitetima navedena bez iznosa zadržanih zarada, zbog čega je znatno niža od ukupno navedene vrijednosti od 487,3 miliona KM.
Ekonomista Predrag Duduković kaže da niko nije iznenađen podacima o značajnom padu direktnih stranih investicija u BiH, ističući da epidemija virusa korona jeste značajan, ali ne i jedini razlog za to.
– Svakako da je epidemija uticala na to da podaci budu tako loši, ali loša politička situacija i politička nestabilnost u BiH su takođe veoma značajan faktor i razlog zbog koga nema investicija – kaže Duduković.
On dodaje da je problem što udarne vijesti svakoga dana dolaze sa političkog terena i govore o krizama i netrpeljivosti.
– To ne odbija samo strane investitore već i domaće ljude sa kapitalom koji gaje zebnju za svoj kapital i sigurno se plaše da investiraju – kaže Duduković dodajući da zbog toga ne gaji optimizam da bi se situacija uskoro mogla popraviti.
Dinamična kategorija
U Centralnoj banci BiH navode da je važno imati uvid i da su direktne investicije vrlo dinamična kategorija, a pogotovo komponenta zadržanih zarada.
– One se mogu bitno mijenjati tokom godine zavisno od odluke stranih investitora o isplatama dividendi. Zato se konačni godišnji iznosi mogu značajno razlikovati od međugodišnjih iznosa, što je potrebno imati u vidu pri pravljenju projekcija – navodi se u saopštenju.
(Glas Srpske)
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, Twitter nalogu i Youtube kanalu – www.ntvarena.com