U BiH se u posljednjih pet godina u sigurnim kućama povećao broj žena i djevojčica koje su bile žrtve nasilja, te je potrebno da se uspostavi referalni ili krizni centar za žrtve nasilja, koji trenutno ne postoji u ovoj zemlji.
Kazala je ovo za “Nezavisne novine” Dragana Petrić iz Fondacije “Lara” Bijeljina, koja je istakla da je ovaj problem otvorilo pitanje postojanja, odnosno nepostojanja servisa podrške za žrtve, što je jedna od preporuka Istanbulske konvencije, koja u jednom članu zahtijeva od BiH da uspostavi centre za žrtve seksualnog nasilja.
“BiH nema nijedan ovakav centar i potrebno je da se otvori jedan o njih, a preporučeno je da na 200.000 stanovnika postoji jedan centar. Razlika između njih je to što se referalni centri uglavnom otvaraju u medicinskim ustanovama, i one su zadužene za intervenciju nakon prijave nasilja, dok su krizni centri, odnosno centri za žrtve, namijenjeni za dugoročnu podršku žrtvama seksualnog nasilja, bez obzira na to da li se nasilje desilo sada ili je žrtva nakon deset godina odlučila da priča o tome i da potraži stručnu pomoć”, pojašnjava Petrićeva.
Ističe da će slati inicijative nadležnim institucijama kako bi žrtve dobile veću podršku i bile prepoznate u zakonu o socijalnoj zaštiti i kako bi se pokušao stvoriti pravni osnov za finansiranje kriznih centara.
Prethodno su na okruglom stolu “Dostupni servisi pomoći i podrške za žrtve seksualnog nasilja i mogućnosti za unapređenje kapaciteta i međusektorske saradnje”, koji je Fondacija “Lara” organizovala u saradnji sa Fondacijom “Udružene žene” iz Banjaluke i UG “Budućnost Modriča”, istakli da kroz ovaj projekat pokušavaju stvoriti pretpostavku da se jedan od njih otvori, kako bi podrška žrtvama seksualnog nasilja bila efikasnija i kako bi rad nadležnih institucija bio bolji.
“Jedan od koraka je bio da ispitamo kapacitete javnih službi i ustanova za brz i efikasan odgovor na seksualno nasilje, uključujući dostupne mehanizme pomoći i podrške žrtvama, te smo u okviru istraživanja obuhvatili četiri kantona u FBiH, Hercegovačko-neretvanski, Unsko-sanski, Tuzlanski i Kanton Sarajevo, a u Republici Srpskoj regije Doboj, Banjaluka i Bijeljina. U okviru istraživanja imali smo 109 ispitanika iz domova zdravlja, centara za mentalno zdravlje, osnovnih i srednjih škola, pravosudnih institucija, policije, centara za socijalni rad i centara za pružanje besplatne pravne pomoći”, rekla je Petrićeva.
Dodala je da su, nažalost, na pitanja o poznavanju odredaba Istanbulske konvencije bili loši rezultati, jer je mali broj ispitanika prošao formalne obuke.
“Kada je riječ o obukama u vezi s podrškom žrtvama seksualnog nasilja, više od 50 odsto ispitanika je navelo da u dosadašnjem radu nisu imali priliku da prisustvuju takvim treninzima. Zabrinjavajuće je i što je oko 40 odsto njih navelo da ne postoje pisana procedura i obavezujuća uputstva za rad i postupanje u slučajevima seksualnog nasilja koji su zvanično usvojeni, no znamo da zdravstvene institucije u BiH posjeduju resursni paket koji sadrži osnovne smjernice”, rekla je ona.
Ističe da je seksualno nasilje jedan od oblika nasilja koji se najmanje prijavljuje, te da tek jedna od 10 žrtava prijavi nasilje, i tom prilikom je naglašena potreba da se radi na senzibilizaciji osoba koje su prve tačke kontakta, kako se ne bi izgubila i ta jedna osoba. Navela je i da je potkapacitiranost ljudi u institucijama velika, te da je malo obuka, kao i da često nemaju vremena da se bave žrtvom, jer imaju malo vremena da prikupe dokaze usmjerene na počinioca.
Iz Ministarstva zdravlja i socijalne zaštite Republike Srpske naveli su za “Nezavisne” da nastoje da zajedno sa svim relevantnim sektorima osnaže i obuče što veći broj profesionalaca za rad sa žrtvama rodno zasnovanog nasilja, posebno zdravstvenih profesionalaca, jer se ono dešava u svim sredinama.
“Posjeta pružaocu zdravstvenih i psihosocijalnih usluga je prvi, često i jedini korak koji im omogućava pristup podršci i tretmanu, pa je jačanje kapaciteta pružalaca zdravstvenih i psihosocijalnih usluga u otkrivanju i podršci žrtvama nasilja važno za prevenciju i odgovor na rodno zasnovano nasilje”, navode iz Ministarstva.
Dodaju da je Srpska izradila nekoliko publikacija i paketa obuka za prevenciju i odgovor na rodno zasnovano nasilje u kriznim situacijama.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, Twitter nalogu i Youtube kanalu – www.ntvarena.com