Lokalne izborne komisije u BiH pokušavaju da u budžetima lokalnih zajednica za iduću godinu dobiju više novca da bi podigle primanja članova biračkih odbora i na taj način spriječile njihovo osipanje.
Opštinama i gradovima doznačeno je, nakon opštih izbora 2018. godine, oko 4,2 miliona KM za oko 52.000 imenovanih članova i zamjenika članova biračkih odbora. Visina naknade se tada, prema odlukama CIK-a, kretala od 20 do 110 maraka, u zavisnosti od pozicije u odboru.
To, ističu u lokalnim komisijama, nije dovoljno imajući u vidu obim posla i odgovornosti, a na to su CIK-u ukazali predstavnici sa područja Sapne, Lopara, Teočaka i drugih iz te regije na sastanku koji je održan u srijedu.
Akcenat je bio na imenovanju i radu biračkih odbora, a diskutovano je i o visini naknada koja je razlog za veliki broj odustajanja od članstva u odborima. Zaključeno je da je potrebno iskoristiti ovaj period, odnosno vrijeme kada se kroje lokalni budžeti u BiH, za upućivanje inicijative za povećanje tih naknada.
Predsjednica banjalučke izborne komisije Nada Batinar potvrdila je da su i oni preduzeli konkretne poteze. Za “Glas Srpske” kaže da vjeruje da će im i poći za rukom da u narednom periodu naknade budu povećane.
– Posebno je teško biti predsjednik biračkog odbora. Kada su u pitanju lokalni izbori, u budžetima lokalnih zajednica se planiraju sredstva za te naknade. Napravili smo našu projekciju i tražili smo povećanje od oko 24 odsto u odnosu na 2018. Organi uprave su pokazali razumijevanje pa se nadamo da će ta projekcija i proći – rekla je Batinareva.
Povećanje nakanda moguće u većim zajednicama ?
Prvi čovjek izborne komisije u Novom Gradu Ljuban Knežević smatra da je povećanje naknada moguće, eventualno, samo u većim lokalnim zajednicama. Do toga bi, dodaje, trebalo da dođe, ali za to je potrebno pronaći model.
– Nama su sredstva limitirana, nemamo mogućnosti za povećanje kod nas. Duže ističem da nema logike da se lokalni izbori finansiraju iz budžeta lokalnih zajednica, a opšti iz budžeta BiH. Izbori su izbori, isti ljudi se angažuju i logika je da se iz budžeta BiH sve plaća – rekao je Knežević.
Stanje u biračkim odborima, koji duže važe za najslabiju kariku izbornog lanca u BiH, analizirano je i u publikaciji koju je nedavno objelodanila Centralna izborna komisija (CIK) u koju je uvršćeno ukupno 45 zaključaka usvojenih na naučnoj konferenciji “Opšti izbori – izazovi izbornog procesa” koju je organizovala ta komisija uz podršku Misije OEBS-a u BiH i Savjeta Evrope.
Utvrđeno je da je u periodu od 24 do 36 časova pred opšte izbore došlo do masovnog odustajanja članova i predsjednika odbora. I tada je istaknuto da je potrebno povećati naknade za rad i promovisati taj odgovoran posao te razmotriti i sankcije za političke subjekte čiji kandidati odustanu od angažmana u biračkom odboru.
Nepravilnosti u radu bilo je u svim ciklusima, a odgovorni su dokazane greške na dan izbora pravdali fizičkim umorom, padom koncentracije, lošim uslovima rada, neadekvatnom obukom. Njima su, nakon utvrđivanja nepravilnosti i odgovornosti, izricane kazne od 300 do 500 maraka ili zabranjivan rad u izbornom procesu na četiri godine, a kažnjeni su u žalbama isticali da 300 KM smatraju previsokom kaznom. Malo ko se, prema ranijim podacima, žalio na zabranu angažovanja za rad u organima za sprovođenje izbora.
U BiH bi iduće godine trebalo da budu održani lokalni izbori na kojima će birači birati nove gradonačelnike, načelnike te odbornike u lokalnim skupštinama.
Visina naknade prema odluci CIK-a za opšte izbore 2018. godine (u KM)
* predsjednik 110
* član 80
* zamjenik predsjednika (angažovan na dan izbora) 55
* zamjenik člana (angažovan na dan izbora) 30
* zamjenik predsjednika/člana 20
(nije angažovan na dan izbora,
a prošao obaveznu obuku)
(Glas Srpske)