Vlada Republike Srpske namjerava da proda svoje udjele u devet preduzeća, pokazuje plan privatizacije državnog kapitala koji je sačinila Investiciono-razvojna banka (IRB) RS.
Među preduzećima sa liste za privatizaciju nalaze se tri koja su u stoodstotnom državnom vlasništvu i to “Novi mermer” Šekovići, “Novi autodijelovi” Rudo i “Nova tvornica prečistača” Rogatica.
Planom privatizacije obuhvaćen je i Rudnik željezne rude (RŽR) “Ljubija” Prijedor, u kojem Srpska ima 64,9 odsto akcija, čija je prodaja počela još 2016. godine, ali je više puta odgađana zbog političkih i drugih nesuglasica.
Potencijalnim kupcima biće ponuđene i akcije “Krajinapetrola” Banjaluka u kojem je 42,2 odsto državnog udjela, kao i akcije preduzeća “Budućnost” iz Šamca gdje Srpska ima 29,9 odsto vlasničkog udjela.
U ostalim preduzećima obuhvaćenim planom privatizacije za ovu godinu udio Srpske je manji od 20 odsto, a riječ je o banjalučkim preduzećima “Stočar” i “Šeher”, te Privrednom društvu “Semberija” iz Bijeljine.
Član Udruženja ekonomista RS SWOT Marko Đogo rekao je za “Glas Srpske” da su sva navedena preduzeća koja u svom nazivu imaju prefiks novo, zapravo nisu nova već stara preduzeća, giganti iz doba socijalizma koji su bili dio integrisanog sistema i proizvodili za manje-više poznate kupce.
– U međuvremenu, ta preduzeća su ostala bez tržišta, a potom završila u stečaju ili su opstajala samo na papiru dok proizvodnje uglavnom nije bilo. Ta preduzeća su interesantnija sa stanovišta lokalnih urbanističko-imovinskih odnosa, nego što takvim diskontinuitetom u poslovanju mogu biti interesantna drugim privrednim subjektima iz te djelatnosti koja bi kupovinom tih preduzeća povećala kapacitete – istakao je Đogo. Dodaje da je tržišna vrijednost tih preduzeća, izuzev imovine, veoma niska i zbog toga se prodaju godinama.
– Vlada se vjerovatno tu našla u raskoraku između percepcije javnosti o vrijednosti tih preduzeća i onoga koliko ona zaista vrijede. Od toga bih svakako izuzeo RŽR “Ljubija” koje nije preduzeće koje ima problema da nađe kupca. Tu je više riječ o odnosu između ekoloških interesa lokalne i šire zajednice, te investitora koji bi stekli većinski udio u preduzeću – objasnio je Đogo.
Ističe da nije lako uskladiti interese svih strana.
– To je poprilično hodanje po jajima gdje nadležni pokušavaju da ne slome nijedno jaje, a teško je u sukobljenim interesima izaći iz svega toga – rekao je Đogo.
Kapital
Marko Đogo je stava da je privatni kapital mnogo efikasniji i da bi država prepuštanjem privatnoj inicijativi mogla znatno da poveća ukupni bruto domaći proizvod.
– Svjedoci smo da tamo gdje preovladava državna inicijativa imamo neekonomske interese koji utiču na poslovanje na način da je produktivnost rada niska – rekao je Đogo.
(Glas Srpske)
____________________________________________
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, Twitter nalogu i Youtube kanalu – www.ntvarena.com