Iako u prvom stepenu zaštite, zbog klimatskih promjena i loše prirodne regeneracije, brojnost Pančićeve omorike, posljednjih decenija je u opadanju.
Zajedničkim projektom, mapiranja prirodnih staništa jedne od najstarijih biljnih vrsta Evrope i simbola Tare, Srbija i Bosna i Hercegovina, uz podršku Evropske unije, nastoje da zaštite i razviju opstanak četinara koji raste samo u srednjem toku rijeke Drine.
Baš kao i prije 140 godina kada je za njom tragao botaničar Josif Pančić, omorika ili „ledena ljepotica“ kako ju je po otkrivanju zvao, ponovo je u centru pažnje biologa, naučnika i stručnjaka, koji sada nastoje da je sačuvaju u prirodnom staništu.
Popisuju se, gotovo skrivena stabla u moćnim šumama Tare, analizira genetski materijal i traga za uzrocima laganog nestajanja Pančićeve omorike.
„To nam praktično pomaže da utvrdimo genetsku raznovrsnost Pančićeve omorike na njenim staništima. To nam omogućava da znamo koja će to stabla i jedinke Pančićeve omorike biti u budućnosti najbolja da obezbijede opstanak vrste“, objašnjava biolog Marijana Josipović iz Nacionalnog parka „Tara“ za RTS.
„Ona je na crvenoj listi ugroženih vrsta i dobićemo podatke. Neke naučno zasnovane, da vidimo šta u budućnosti raditi sa Pančićevom omorikom“, napominje direktor Nacionalnog parka „Tara“, Dragić Karaklić.
Biće primjenjena i inovativna Lidar metoda
U okviru ovog projekta biće primjenjena i inovativna, Lidar metoda skeniranja lokaliteta omorike. Na teritoriji od 200 kvadratnih kilometara, šest opština Srbije i Republike Srpske.
„To je snimanje iz aviona, skeniranje omorike. S obzirom da ona raste na vrlo nepristupačnim terenima do kojih je jako teško doći. Na taj način ćemo upotpuniti sliku o brojnosti i stanju tih omorika“, navodi Aleksandar Đurić, član projektnog tima NP „Tara“ za RTS.
U narednih godinu dana biće ispitano i mapirano više od 20 lokaliteta sa, za mnoge, najljepšim četinarom Evrope iz doba tercijera. Inače na svijetu jedinim prirodnim staništima omorike smještenim u srednjem toku rijeke Drine.
Očuvanje i obnavljanje omorike pomoćiće rezultati genetske analize. Kao i edukativni programi i stalna briga o ovom, zajedničkom nasljeđu prirode i čovjeka.