Broj putnika koji su lani koristili javni prevoz u Srpskoj gotovo je prepolovljen u odnosu na četiri godine ranije, zbog čega je značajno smanjen i broj autobusa na domaćim drumovima, a stanje, prema riječima prevoznika, nije bolje ni sada uprkos enormnim cijenama goriva.
Prema podacima Republičkog zavoda za statistiku, lani je usluge javnog prevoza koristilo 14,9 miliona putnika, dok je 2017. godine taj broj iznosio 29,3 miliona. Pad broja putnika zabilježen je, kako u unutrašnjem tako i u međunarodnom prevozu. Iz statističkih podataka vidljivo je da taj pad u stopu prati i smanjenje broja autobusa pa je tako 2017. u Srpskoj bilo 975 autobusa, a na kraju 2021. godine 835. Zanimljiv je podatak da su domaći prevoznici lani svoje vozne parkove obnovili sa tek deset autobusa.
Predsjednik Skupštine Udruženja saobraćaja i veza RS Dejan Mijić kaže da ova grana privrede od perioda pandemije virusa korona ima velike probleme za koja se ne naziru rješenja.
– Sadašnji broj putnika ni izbliza nije približan brojevima koje smo imali prije pandemije koja je definitivno promijenila navike ljudi. Uprkos ogromnim cijenama goriva stanovnici se i dalje voze automobilima, a ne gradskim prevozom. Čak ide po jedno u autu, što je po kućne budžete potpuno neisplativo – kazuje Mijić.
Dodaje da je trend smanjenja broja putnika počeo još od 2018. godine, a kao razlog navodi migracije kompletnih porodica ka inostranstvu.
– Dio putnika u međunarodnom saobraćaju izgubili smo i zbog uvođenja većeg broja avio-linija – pojašnjava Mijić. On je istakao da je neophodno što prije napraviti stručnu studiju svih putnih pravaca.
– Gdje god imamo tržišnu utakmicu možemo očekivati značajnu redukciju, jer je nemoguće da prevoznici opstanu sa ovim cijenama i brojem putnika. Tamo gdje gradovi određuju linije i broj polazaka, kao što je slučaj u Banjaluci, moraće se tražiti rješenje. U gradu na Vrbasu sadašnji broj linija zasnovan je na istraživanju rađenom prije 15 godina, kada je daleko više stanovnika koristilo usluge prevoza – navodi on.
Sa duplo manjim brojem putnika u odnosu na period prije pandemije suočava se i firma “Centrotrans” iz Istočnog Sarajeva.
– Starenjem stanovništva opada broj putnika, jer jedan penzioner nema potrebu da putuje kao student, a tu je i iseljavanje stanovništva. Jedan od razloga je i taj što firme novac za prevoz isplaćuju radnicima, ne prevoznicima pa se oni udruže i do posla putuju autom – kaže direktor ove firme Momčilo Sladoje. Dodaje da je njegova firma jedna u nizu koja je parkirala određeni broj autobusa i redukovala broj polazaka.
– Ti autobusi stoje i sada su poluupotrebljivi. S druge strane jako je teško obnoviti vozni park, jer jedan autobus star oko osam godina košta između 80.000 i 100.000 evra, dok cijene novih sa vrhunskom opremom dostižu i do 350.000 evra – kazuje Sladoje.
Vlasnik i direktor kompanije “Rale turs”, koja pruža usluge gradskog i prigradskog prevoza u Banjaluci Dragomir Rajilić kaže da ni oni nemaju ni izbliza broj putnika kao prije pandemije.
– Sada ih je oko 40 odsto manje u odnosu na 2019. godinu, zbog čega smo morali redukovati određeni broj polazaka – naglašava Rajilić.
Nelojalna konkurencija
Dejan Mijić kaže da se prevoznici iz Srpske suočavaju i sa nelojalnom konkurencijom u međunarodnom prevozu.
– Srpska se nalazi na mapi većine međunarodnih linija koje voze kolege iz FBiH po damping cijenama – kaže Mijić.
(Glas Srpske)
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, Twitter nalogu i Youtube kanalu – www.ntvarena.com