Na kraju protekle godine u Republici Srpskoj djelovalo je 3.008 stranih firmi, što je u odnosu na prvi dan 2024. godine više za 287, međutim, poredeći sa godinom ranije, lani je otvoren manji broj firmi koje su u rukama inostranih vlasnika.
Prema podacima Agencije za posredničke, informatičke i finansijske usluge (APIF), 1. januara 2023. godine u Srpskoj je bilo prijavljeno 2.418 stranih firmi, dok ih je na kraju godine bilo 2.721, pišu “Nezavisne“.
Tako je u prošloj godini najviše stranih firmi osnovano u Banjaluci, i to 214, a zatim slijede Bijeljina, Laktaši i Istočna Ilidža.
Najčešće djelatnosti stranih firmi koje su lani otvorile svoja vrata u Srpskoj su savjetovanje koje se odnosi na poslovanje i ostalo upravljanje, računarsko programiranje, nespecijalizovana trgovina na veliko, proizvodnja električne energije i inženjerske djelatnosti i s njima povezano tehničko savjetovanje.
Pero Ćorić, predsjednik Privredne komore Republike Srpske, ističe da su sve investicije dobrodošle, pa tako i strane, koje, kako kaže, popravljaju privrednu sliku Republike Srpske i povećavaju ukupne prihode.
“S te strane treba pozdraviti strane investicije, mada ja više volim da se podržavaju domaći investitori”, kaže Ćorić za “Nezavisne novine”.
On dodaje da bi bilo dobro da je među stranim investicijama više proizvodnih, koje bi zaposlile više radnika i donosile nove tehnologije, nego konsultantskih.
“Dobro je i njih da ima, ali više bih volio da su to proizvodne firme koje se mogu vidjeti direktno na djelu, koje će donijeti nove tehnologije, koje će donijeti nove proizvode, koje će zaposliti što više naših ljudi i na taj način unaprijediti tehnologije i ljudske resurse”, objašnjava Ćorić za “Nezavisne novine”.
Da su u nedostatku domaćih investicija dobre i strane, smatra ekonomista Marko Đogo i naglašava da prednost daje domaćim investicijama.
“Teoretski gledano, najveća ekonomska dobit je kad domaća kompanija investira jer će ona i zadržati dobit ovdje, a kada investira stranac, on ipak investira da bi ostvario dobit koju će u nekom trenutku odnijeti. Ali, u nedostatku domaćih investicija, dobre su i strane”, kaže on i dodaje da stranim kompanijama ne treba davati uslove koji su mnogo bolji od uslova koji se pružaju domaćim kompanijama.
Đogo navodi da se ekonomija Srpske nakon rata dosta oslanjala na strani kapital, koji je trebalo da je transformiše.
“Sad, naravno, tu postoje određene razlike, imate velike strane firme koje zaista imaju veliki uticaj na lokalnu ekonomiju, a imate i nešto što se vodi kao strana firma, recimo, kada dođe državljanin ili državljanka susjednih zemalja i ovdje se bavi ugostiteljstvom ili otvori frizerski salon, i to se kod nas vodi kao strana investicija. Nisu sve strane investicije podjednako važne”, objašnjava on za “Nezavisne novine”.
Dodaje da ne treba isto tretirati kada neka firma iz okruženja otvori svoje predstavništvo kako bi, na primjer, sebi olakšala poslovanje i kompanija koja je iz veće i dalje zemlje i koja, da bi otvorila nešto, treba da uloži ozbiljniji kapital i treba da ima jači motiv da bi poslovala.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, X nalogu i Youtube kanalu – www.ntvarena.com