Poreska uprava Republike Srpske (PURS) imaće zadatak da utvrdi da li se vrijednost imovine nekog fizičkog lica nesrazmjerno uvećala u odnosu na prijavljene prihode, dok će to lice biti dužno da dokaže da je imovinu uvećalo na zakonit način, a ukoliko to ne uradi, ostaće bez tri četvrtine te imovine.
Ovo propisuje radna verzija Zakona o ispitivanju porijekla imovine i posebnom porezu Republike Srpske, čije upućivanje u parlamentarnu proceduru je prije dva dana najavio lider SNSD-a Milorad Dodik.
Prema radnoj verziji, u čijem posjedu je “Glas Srpske”, propisano je da će u okviru Poreske uprave RS biti formirana posebna organizaciona jedinica zadužena za vođenje postupka utvrđivanja imovine i posebnog poreza (Jedinica PURS-a). Osim toga, zakon predviđa da se postupak utvrđivanja imovine i posebnog poreza pokreće po službenoj dužnosti i sastoji od dvije faze: prethodnog postupka i postupka kontrole i utvrđivanja poreske osnovice.
– Pri utvrđivanju vrijednosti imovine uzima se u obzir cjelokupna imovina fizičkog lica, a naročito nepokretne stvari, finansijski instrumenti, udjeli u pravnom licu, oprema za obavljanje samostalne djelatnosti, motorna vozila, plovni objekti i vazduhoplovi, štedni ulozi i gotov novac i druga imovinska prava – precizirano je u radnoj verziji zakona.
Kada je riječ o prethodnom postupku, on se sprovodi u skladu sa godišnjim smjernicama koje donosi direktor PURS-a na osnovu analize rizika i te smjernice nisu javno dostupne, a može se pokrenuti i na osnovu prijave drugog organa ili po inicijativi fizičkog ili pravnog lica.
– U prethodnom postupku Jedinica PURS-a utvrđuje uvećanje imovine i upoređuje sa prijavljenim prihodima u određenom periodu. Postupak kontrole pokreće se na način propisan zakonom koji uređuje poreski postupak, ako se u prethodnom postupku učini vjerovatnim da u najviše tri uzastopne kalendarske godine u kojima fizičko lice ima uvećanje imovine, postoji razlika između uvećanja imovine i prijavljenih prihoda fizičkog lica, koja je veća od 300.000 maraka – navedeno je u radnoj verziji.
Po okončanju postupka kontrole, navodi se dalje, Jedinica PURS-a donosi rješenje o utvrđivanju posebnog poreza, ako utvrdi postojanje nezakonito stečene imovine.
– Osnovica posebnog poreza utvrđuje se u vrijednosti nezakonito stečene imovine, koju čini zbir vrijednosti utvrđene nezakonito stečene imovine za svaku kalendarsku godinu koja je bila predmet kontrole. Jedinica PURS-a utvrđuje poseban porez za cijeli period kontrole, primjenom stope posebnog poreza od 75 odsto na poresku osnovicu utvrđenu ovim zakonom, odnosno tri četvrtine vrijednosti utvrđene nezakonito stečene imovine – predviđa radna verzija Zakona o ispitivanju porijekla imovine i posebnom porezu Republike Srpske.
Jedinica PURS-a imaće pravo pribavljanja podataka iz svih vrsta evidencija o nepokretnim i pokretnim stvarima, privrednim subjektima, finansijskim instrumentima, štednim ulozima i računima kod poslovnih banaka, kao i drugih evidencija iz kojih se može utvrditi imovina fizičkog lica, računajući poslovne knjige i dokumentaciju privrednih društava i drugih lica.
Interesantno je i da zakon stupa na snagu osam dana od dana objavljivanja u “Službenom glasniku RS”, a da će se početi primjenjivati po isteku jedne godine od stupanja na snagu. Ukoliko zakon u formi nacrta bude usvojen na martovskoj sjednici Narodne skupštine RS, nakon čega treba da ide u javnu raspravu, to u najboljem slučaju znači da bi u formi prijedloga mogao pred poslanike za tri do šest mjeseci, što znači da bi na snagu stupio najranije u julu naredne godine.
“Eliot Nes”
Prema radnoj verziji zakona, na čelu Jedinice PURS-a koja će biti zadužena za utvrđivanje porijekla imovine praktično biće srpski Eliot Nes.
– Rukovodilac Jedinice PURS-a može biti lice koje ima najmanje deset godina radnog iskustva na poslovima iz oblasti poreskog postupka. Rukovodioca jedinice postavlja Vlada RS na pet godina, na prijedlog direktora PURS-a uz saglasnost ministra finansija RS – navedeno je u radnoj verziji.
(Glas Srpske)
