Dogodilo se na današnji dan – 28. novembar

Danas je srijeda, 28. novembar, 332. dan 2018. Do kraja godine ima 33 dana.

1520. – Portugalski moreplovac Fernando Magelan uplovio u Pacifik, prošavši iz Atlantskog okeana kroz moreuz koji sada nosi njegovo ime. 

1632. – Rođen francuski kompozitor, violinista, dirigent, pjevač, glumac, scenograf i plesač italijanskog porijekla Đovani Batista Lili, poznat kao Žan Batist Lili, tvorac klasične francuske opere, s baletima, horovima, arijama i scenskim efektima.

1757. – Rođen engleski slikar, bakrorezac i pisac Vilijam Blejk, čija je poezija mistična i apokaliptična.

1820. – Rođen njemački filozof Fridrih Engels, jedan od osnivača naučnog socijalizma i najbliži saradnik Karla Marksa.

1821. – Panama proglasila nezavisnost od Španije i pridružila se Kolumbiji. 

1829. – Rođen ruski klavirski virtuoz i kompozitor Anton Grigorjevič Rubinštajn, osnivač Konzervatorijuma u Petrogradu.

Umro Đura Jakšić

1878. – Umro srpski pisac i slikar Đura Jakšić, najizrazitiji predstavnik romantizma u srpskoj književnosti i jedan od najdarovitijih srpskih slikara 19. vijeka. Pisao je rodoljubive, satirične i socijalne lirske i epske pjesme. Slikarstvo je učio u Segedinu, Temišvaru, Pešti, Velikom Bečkereku /Zrenjanin/, Beču i Minhenu. Potom je bio učitelj u mnogim mjestima u Srbiji i predavao crtanje u Kragujevcu, Požarevcu i Jagodini. Strastan, plahovite mašte i plamenih emocija, buntovan i slobodoljubiv, pisao je s romantičarskim patosom pjesme o slobodi i stihovane lirske ispovijesti. Pjesme “Na Liparu”, “Ponoć”, “Mila”, “Padajte, braćo”, “Otadžbina”, “Ja sam stena”, “Noć u Gornjaku” spadaju u vrh srpske romantičarske poezije. Napisao je i drame u stihovima “Seoba Srbalja”, “Jelisaveta, knjeginja crnogorska” i “Stanoje Glavaš” i oko 40 pripovijedaka. 

1881. – Rođen austrijski pisac Štefan Cvajg, koji je, pod uticajem bečkog impresionizma, psihoanalize Sigmunda Frojda i humanističke evropske tradicije, u ranim djelima bio zaokupljen lavirintima ljudske psihe.

1905. – Irski nacionalista Artur Grifit u Dablinu osnovao partiju “Šin Fejn”, čiji je glavni zadatak bila borba za osamostaljenje Irske od Velike Britanije. 

1907. – Rođen italijanski pisac Alberto Pinkerle, poznat kao Alberto Moravija, koji je stekao svjetsku slavu djelima o moralnom raslojavanju italijanske buržoazije.

1919. – Nensi Estor kao prva žena izabrana u britanski parlament. 

1941. – Crvena armija u Drugom svjetskom ratu izbacila trupe nacističke Njemačke iz Rostova. 

1942. – U požaru koji je uništio jedan noćni klub u američkom gradu Boston život izgubilo skoro 500 ljudi. 

1943. – U Teheranu u Drugom svjetskom ratu, na prvom zajedničkom sastanku, sovjetski lider Staljin, predsjednik SAD Frenklin Ruzvelt i britanski premijer Vinston Čerčil razmatrali otvaranje drugog fronta u Evropi, operacije na istočnom frontu, poslijeratno uređenje Evrope i pitanje Jugoslavije.

1945. – Umro američki teniser i političar Dvajt Dejvis, koji je 1900. osnovao tenisko takmičenje nacija “Dejvis kup”.  

1954. – Umro italijanski nuklearni fizičar Enriko Fermi, koji je prvi bombardovao uran neutronima, dobitnik Nobelove nagrade za fiziku 1938.

1960. – Mauritanija postala nezavisna islamska republika. 

1971. – Jordanskog premijera Vasfija Tela u Kairu, gdje je doputovao radi učešća na Arapskoj konferenciji, ubili pripadnici palestinske terorističke organizacije “Crni septembar”. 

Postavljeni posljednji metri pruge Beograd-Bar

1975. – Postavljeni posljednji metri pruge Beograd – Bar. Više od sto godina ona je bila u strateškom, ekonomskom i graditeljskom programu Srbije i Crne Gore, ali je gradnja počela 1952, a radovi su intenzivirani tek 1968. Više od 27 odsto pruge prolazi kroz tunele i ide preko vijadukata i mostova. Pruga koja ima 254 tunela i 234 mosta većim dijelom /301 kilometar/ prolazi kroz Srbiju, a 175 kilometara kroz Crnu Goru. 

1975. – Fretilin /Revolucionarni front za nezavisnost Istočnog Timora/ jednostrano proglasio nezavisnost te bivše portugalske kolonije, koju je okupirala Indonezija, i osnivanje Demokratske Republike Istočni Timor. 

1979. – Novozelandski avion “DC-10” udario u planinu Erebus na Antarktiku, što nije preživio niko od 257 putnika i članova posade. 

1987. – Prilikom pada južnoafričkog aviona “boing 747” u Indijski okean blizu Mauricijusa poginulo svih 160 putnika i članova posade. 

1989. – Indijski premijer Radživ Gandi dao ostavku poslije poraza na izborima. 

1990. – Singapurski premijer Li Kuan Ju sišao sa vlasti poslije 31 godine. 

1994. – Norvežani na referendumu odbili da se priključe Evropskoj uniji. 

2000. – Holandski parlament legalizovao eutanaziju, a Holandija je tako postala prva zemlja na svijetu u kojoj ubistvo zbog milosrđa nije protivzakonito. 

2001. – Sporazum o uspostavljanju Međunarodnog savjeta za saradnju BiH i SRJ stupio na snagu. 

2001. – Predstavnici hrvatske Ambasade u Vašingtonu preuzeli zvanično originalnu Zbirku i arhiv Muzeja ustaškog logora “Jasenovac” koja je, zapakovana u nekoliko metalnih kutija, avionom iz Njujorka prevezena u Zagreb.

Komentariši

Vaša email adresa neće biti objavljivana. Neophodna polja su označena sa *