Dogodilo se na današnji dan – 21. decembar

Danas je subota, 21. decembar, 355. dan 2019. godine. Do kraja godine ima 10 dana.

1118. – Rođen kenterberijski nadbiskup Tomas Beket. Koji je 1170. pogubljen zbog protivljenja namjeri engleskog kralja Henrija Drugog da smanji crkvenu vlast.

1375. – Umro italijanski pisac Đovani Bokačo, autor zbirke od sto novela – “Dekameron”, remek-djela italijanske proze.

1781. – Austrijski car Jozef Drugi ediktom “Patent o toleranciji” izjednačio sve vjere u monarhiji. Davši slobodu vjeroispovijesti i pripadnicima ostalih religija i omogućivši njihovo zapošljavanje u sve državne i javne službe. Što je do tada bilo privilegija isključivo rimokatolika.

1804. – Rođen engleski državnik i pisac Bendžamin Dizraeli. Osnivač i vođa konzervativaca, ranije torijevaca, dvaput premijer – 1868. i od 1874. do 1880. godine.

1817. – Guverner Laklan Mekvori formalno prihvatio naziv Australija za britansku koloniju.

Rođen Staljin

1879. – Rođen sovjetski diktator gruzijskog porijekla Josif Visarionovič Džugašvili /Staljin/. Koji je metodama političke strahovlade i neograničenom ličnom vlašću upravljao SSSR-om 29 godina. Kao učenik bogoslovije pristupio je socijaldemokratskim kružocima, potom boljševicima. Prije Oktobarske revolucije 1917. godine organizovao je akcije bojovika, terorista koji su prema nalogu vođe boljševika Lenjina izvodili razbojničke napade na banke i konvoje radi pljačke novca. U partijski Politbiro i Vojno-revolucionarni komitet ušao je u oktobru 1917, a od aprila 1922. do smrti u martu 1953. bio je generalni sekretar partije.

Poslije smrti Lenjina u januaru 1924. vješto je koristio borbe u partijskom vrhu i – ulavnom poslije montiranih političkih procesa – eliminisao sve koji bi mogli da mu ugroze vlast. Vremenom je to postao razrađen sistem terora s ogromnom mrežom zatvora i koncentracionih logora u koje su upućivani milioni ljudi. Izgradio je kult svoje ličnosti u SSSR-u, što je postepeno zahvatilo gotovo sve komunističke partije u svijetu. Čistke je započeo 1934. i likvidao je praktično sve stare boljševike, partijske, državne i armijske rukovodioce, mnoge rukovodioce Kominterne i čitava rukovodstva stranih komunističkih partija, uključujući jugoslovensko.

U otadžbinskom ratu protiv nacističke Njemačke i njenih saveznika od 1941. do 1945. godine bio je vrhovni komandant oružanih snaga, učestvovao je na međunarodnim konferencijama u Teheranu, Jalti i u Potsdamu i prihvatio je podjelu interesnih sfera poslije Drugog svjetskog rata u Evropi i Aziji. Stvorio je 1947. Informacioni biro komunističkih partija /INFORMBIRO/, pomoću kojeg je nastojao da obezbijedi uticaj u komunističkom svijetu poslije raspuštanja Kominterne i 1948. je pokušao da se obračuna sa jugoslovenskim rukovodstvom. Doprinio je zaoštravanju međunarodnih odnosa u vrijeme hladnog rata i okrnjio ogroman ugled SSSR-a stečen odlučujućom ulogom u slamanju fašizma u Drugom svjetskom ratu.

Premijera “Snježana i sedam patuljaka”

1937. – U Holivudu održana premijera filma Volta Diznija “Snježana i sedam patuljaka”, prvog cjelovečernjeg crtanog filma u filmskoj istoriji.

1940. – Umro američki pisac Frensis Skot Ficdžerald, predstavnik “izgubljene generacije” i “doba džeza” poslije Prvog svjetskog rata.

1945. – Umro američki general Džordž Smit Paton. Poslije saobraćajne nesreće u Njemačkoj, koji se u Drugom svjetskom ratu istakao kao energičan i vješt komandant oklopnih jedinica.

1953. – Bivši iranski premijer Mohamed Mosadik, zbačen s vlasti u vojnom udaru u avgustu 1953, osuđen na tri godine zatvora zbog navodnog pokušaja pobune protiv šaha Reze Pahlavija.

1958. – General Šarl de Gol izabran za prvog predsjednika Pete republike, dobivši novim ustavom ovlašćenja kakva do tada nije imao nijedan predsjednik Francuske.

1972. – Istočna i Zapadna Njemačka potpisale ugovor o dobrosusjedskim odnosima i uspostavile diplomatske veze. Formalno okončavši neprijateljstvo koje je trajalo više od dvije decenije.

1989. – Predsjednik Rumunije Nikolae Čaušesku proglasio vanredno stanje u zapadnoj regiji Timiš. Nakon što su u Temišvaru dva dana prije toga izbile masovne demonstracije protiv njegovog diktatorskog režima.

1993 – 2010.

1993. – Predsjednik Rusije Boris Jeljcin raspustio Ministarstvo bezbjednosti, nasljednika moćne tajne policije KGB, rekavši da je to učinio, jer je ono propustilo da ga blagovremeno upozori na opasan razvoj događaja i zato što te snage, koje su decenijama zastrašivale ruske građane, nije moguće reformisati.

1995. – U gradu Badrašin, 28 kilometara južno od Kaira, poginulo 75 ljudi kada je putnički voz udario u drugi voz u gustoj magli.

2004. – Rusko Ministarstvo inostranih poslova ocijenilo necjelishodnim paket sankcija prema Republici Srpskoj koji je donio visoki predstavnik u BiH Pedi Ešdaun.

2004. – Skupština Srbije usvojila Zakon kojim se izjednačavaju prava pripadnika partizanskog i Ravnogorskog pokreta.

2010. – Bivši argentinski diktator Horhe Rafael Videla osuđen na doživotni zatvor zbog zločina tokom vladavine vojne hunte u Argentini. Za zločine tokom vojnog režima od 1976. do 1983. osuđeno je i 44 bivša vojna ili policijska zvaničnika.

Komentari: