Srpska pravoslavna crkva /SPC/ danas slavi Krstovdan kao uspomenu na prve hrišćane koji su primili vjeru na samom početku hrišćanske propovijedi.
Praznik se vezuje za svetkovanje Bogojavljenja, praznika krštenja Isusa Hrista, kao i za dan posvećen Svetom Jovanu Krstitelju, koji ga je krstio u rijeci Jordan, a prema novom kalendaru slave se 18, 19. i 20. januara.
Krstovdan se uvijek slavi uoči Bogojavljenja i spada u nepokretne praznike.
U kalendaru SPC nije obilježen crvenim slovom, za razliku od Krstovdana koji se slavi 27. septembra, kao uspomena na pronalazak Časnog krsta, na kojem je Hristos razapet na Golgoti.
U pravoslavnim hramovima na Krstovdan se služi liturgija Svetog Jovana Zlatoustog, uz osveštanje vode, koje prati praznično bogosluženje.
Krstovdanska vodica se poslije osveštanja dijeli vjernicima i, prema običaju, zbog zdravlja, čuva u kućama.
Krstovdan uoči Bogojavljenja je posni dan za pravoslavne vjernike, bez obzira na koji dan u nedjelji “pada”.
U nekim krajevima postoji običaj da se uoči praznika krst stavi u vodu i unese u crkvu. Ako se krst smrzne, vjeruje se da će godina biti rodna i zdrava, a ako se ne smrzne biće oskudna i bolešljiva.
Šta prema vjerovanjima i običajima treba da uradite
Prema narodnim običajima, na Krstovdan valja da se opere sav veš i očisti kuća.
Posti se strogo, prvi put poslije Božića, jer je do ovog dana bilo razriješenje zbog velikog praznika. Zato je u srpskom narodu ostala izreka: “Ko se krstom krsti, taj Krstovdan posti”.
Koji vjetar duva na Krstovdan, vjeruje se, taj će najčešće duvati tokom godine.
U nekim dijelovima se govorilo da se ovoga dana vjetrovi krste (tj. ukrštaju, duvaju jedan drugome u susret), pa koji nadjača.
U dvanaest dana, počinjući od Božića, zaključno s Krstovdanom, ogleda se dvanaest mjeseci godine koja dolazi, pa kakvo je vrijeme kog dana takvo će biti u mjesecu koji tom danu odgovara po redoslijedu.
Na Krstovdan su se, prenose hroničari, jeli ostaci badnjedanskog pasulja i – spremane su pihtije, ali su ih, kako je Krstovdan posni dan, jeli sutradan, na Bogojavljenje.
Pratite nas na našoj Facebook i Instagram stranici, Twitter nalogu i Youtube kanalu – www.ntvarena.com