Rimski spomenik neprocjenjive vrijednosti, star 19 vijekova, tek što je pronađen kod Vinče, ukraden je za nešto više od 24 sata, saznaje Blic. Lopove nije omela ni težina spomenika od skoro pola tone.
Ovakvi epigrafski spomenici (kameni spomenik sa uklesanim tekstom na latinskom jeziku) izuzetno su rijetki u svijetu i oni ne idu na zvanične aukcije već se prodaju ispod ruke. Otuda se ne zna precizna cifra, ali se procjenjuje da je izuzetno visoka – i po nekoliko stotina hiljada evra. Pronađeni pa ukradeni spomenik na teritoriji Srbije, prema prvim procjenama, jedinstven je u svijetu zbog svega što na sebi ima: od sačuvanih stopala do latinskog natpisa u 15 redova. Otuda njegova, uslovno rečeno, materijalna vrijednost prevazilazi sve dosadašnje cifre.
Na osnovu natpisa na spomeniku, na latinskom, stručnjak Narodnog muzeja ustanovio je da je spomenik pripadao čoveku visokog viteškog staleža. Tokom vojničke službe rukovodio je različitim vojnim odredima i službovao u tri legije. Učestvovao je u ratu sa Dačanima i Parćanima i tokom svoje službe više puta bio odlikovan za vojničke vrline.
Posebna vrijednost ovog spomenika za Srbiju i Beograd jeste u činjenici da je pronađen na originalnom mjestu – nekadašnjeg antičkog Singidunuma. Otuda je izuzetan istorijski i kulturološki dokument trajanja Beograda. Podatak o vojevanju i prisustvu visokog rimskog zvaničnika, a koji je ispisan na njemu, svjedoči o Beogradu kao važnom vojničkom centru.
Kako Blic saznaje, ovaj izuzetan i jedinstven spomenik pronađen je prošlog petka prilikom zemljanih radova na deponiji Vinča. Iako je obavještena uprava deponije i sa nadležnima dogovoreno da se spomenik zaštiti kako bi već u ponedjeljak ujutru mogao da bude bezbjedno transportovan u Narodni muzej u Beograd, spomenik je nestao između subote u 17 časova i nedjelje u osam časova. Narodni muzej obavijestio je policiju o krađi.
Stručnjaci Narodnog muzeja ističu da, iako je spomenik u cilju zaštite i daljih naučnih istraživanja trebalo da bude prenet u muzej u Beogradu, otuđenjem ovoga spomenika nisu oštećene samo ustanove zaštite već i svi građani Republike Srbije.
Spomenik je dobro i vlasništvo Republike Srbijena, pominju u Narodnom muzeju.
Najveći broj antičkih spomenika su u muzeje dospeli kao slučajni nalazi, zahvaljujući ljudima koji su ih pronalazili. Tako je bilo nekada, a posljednjih decenija takvi nalazi iz Srbije najčešće ilegalnim kanalima odlaze u inostrane kolekcije i muzeje. Praktično, crno tržište i šverc krčme nacionalno blago Srbije.
