U Semberiji, koja ima bogatu turističku ponudu, vjerski turizam u posljednje dvije decenije konstantno dobija na značaju, pa manastiri i ostale bogomolje okupljaju sve više naroda, čak i u vrijeme pandemije, ali uz poštovanje mjera zaštite od virusa korona.
Manastiri i stara pravoslavna zdanja privlače pažnju kako domaćih gostiju, tako i stranaca, a često ih posjećuju i lokalni vjernici, rekli su Srni u Turističkoj organizaciji grada Bijeljine.
Iz ove organizacije ističu da se u Bijeljini, gradu na dvije rijeke, može vidjeti mnogo toga, a nezaobilazne znamenitosti koje turisti žele posjetiti, osim Banje “Dvorovi”, rančeva prirode, Etno-sela “Stanišići”, jesu i manastir Tavna, te Manastir Svetog Vasilija Ostroškog u centru grada.
Posjetiocima ništa manje privlačni nisu ni Manastir Svete Petke, te Manastir Svetog arhangela Gavrila u Dragaljevcu, crkva u selu Brodac, gdje je često u svoje vrijeme uz gusle pjevao “Homer srpske epske književnosti” Filip Višnjić, te ostale bogomolje.
Manastir Svete Petke, koji se nalazi na obodu naselja Pet jezera, posvećen je prepodobnoj majci Paraskevi, a ova monumentalna građevina sa izvedenim kupolama svakodnevno privlači pažnju putnika dok prolaze obilaznicom oko Bijeljine koja vodi prema Srbiji.
U Manastiru se nalaze čestice prepodobnog Sergeja Radonješkog, koje je sada umirovljeni episkop zvorničko-tuzlanski Vasilije dobio na dar od ruskog patrijarha Alekseja Drugog.
Plodnom semberskom ravnicom sada dominira hram sagrađen u ruskom stilu, gdje vjerujući narod zajedno sa monaštvom priziva milost Božiju i milost svetiteljke u čiju je čast izgrađen.
Manastir krasi pet zlatnih kupola, a po uzoru na one u Rusiji, ima dva dijela – donju i gornju crkvu, zato što je u Rusiji zimi lakše zagrijati tu manju, donju crkvu.
“Ovaj manastir je više od zadužbine. Gradeći starački dom i obdanište u manastirskoj porti, vladika Vasilije je želio da stvori nešto što će biti društveno korisno. Ovo mjesto će biti na korist drugima, ne samo za molitvu, nego i za svakodnevni život svih ljudi i svih generacija”, navode u Turističkoj organizaciji Bijeljine.
Do manastira Tavna lako se stiže asfaltnim putevima iz Bijeljine, Loznice, Zvornika i Ugljevika, smješten je u živopisnom kraju gdje se susreću planina Majevica i semberska ravnica, a ispod manastirskog imanja teče rječica Tavna, pritoka Drine.
Ne zna se da li je manastir dobio ime po ovom vodotoku ili obratno, no legenda kaže da je ova čista planinska rječica nakon teškog boja pocrnjela od krvi. Potamnila je, pa je dobila ime Tamna, a kasnije je to postalo Tavna.
Manastir Svetog arhangela Gvrila u Dragaljevcu nalazi se na devetom kilometru od magistralnog puta Bijeljina-Brčko u selu Gornji Dragaljevac, podignut je 1909. godine, a crkva je posvećena Svetim apostolima Petru i Pavlu i četvrta je crkva na ovom mjestu.
Smatra se da su prve tri bile brvnare, slične mnogima u Srbiji, a gradnja prve vezuje se za 15. vijek. Posljednju crkvu gradio je Ivan Ton, a ikonostas je urađen u radionici Nikole Ivkovića u Novom Sadu 1908. godine.
Za zvona ove crkve, koja su rađena u Temišvaru, kaže se da su najčuvenija u okolini, zvučna i akustična, a narod ovog kraja vjeruje da imaju moć da spriječe vremenske nepogode jer grad nikad nije napravio štetu u Dragaljevcu. Crkva predstavlja imitaciju patosa Crkve Svete Sofije u Carigradu.
Manastir Svetog Vasilija Ostroškog nalazi se na samo 200 metara od zgrade Skupštine grada Bijeljine, u manastirskom kompleksu koji obuhvata 3.500 metara kvadratnih. Pored manastirskog hrama, koji se nalazi u centralnom dijelu kompleksa, sagrađeni su objekti koji imaju višestruku namjenu, a dominantan motiv kompleksa predstavlja zvonik sa satom visine preko 30 metara.
S obzirom na to da se uočava sa svih strana, zvonik je postao simbol ovog manastira i orijentir za putnike kroz Bijeljinu. U jednom dijelu manastirskog kompleksa je privremeno sjedište episkopa zvorničko-tuzlanskog, zatim muzej površine 400 metara kvadratnih, trpezarija, svečani salon, kancelarije, biblioteka, stambeni prostor, sala za predavanja, kelije za monahe, te svjećarnica sa prodavnicom ikona i suvenira.
Od velikog značaja je i crkva u selu Brodac, na oko 20 kilometara od Bijeljine, u blizini rijeke Save, koju je sam Filip Višnjić nazvao “bijela crkva”, gdje je često pjevao uz gusle, a knez Ivo od Semberije 1806. godine tu je organizovao otkup zarobljenih Mačvana iz Dobrića od zloglasnog Kulin kapetana.
Brodac je poznat po tome što je još 1735. godine imao status opštine, mnogo prije Bijeljine, kojoj sada administrativno pripada.
U Bosansko-hercegovačkom ustanku 1876. godine “bijelu crkvu” Turci su spalili, a narod ovog kraja izbjegao je tada u Srbiju preko Drine i Save, gdje su ostali godinu dana.
Novosagrađenu crkvu posvećenu Svetom arhangelu Mihailu, osveštao je na Petrovdan, 12. jula 1884. godine, tadašnji mitropolit zvorničko-tuzlanski Dionisije i od tada se svake godine u Brodcu Petrovdan velikim narodnim zborovima i molitvama obilježava kao sveti i veliki događaj.
Nova crkva, koju su gradili majstori iz sjeverne Italije, izgrađena je u baroknom stilu i jedina je srpska bogomolja sa dva ista zvonika južno od Save i Dunava. Slične pravoslavne crkve nalaze se u Sremskim Karlovcima i Temišvaru.
Tokom cijele godine u Bijeljini se održavaju brojne sportske, kulturne, sajamske, etno, seoske i gastronomske manifestacije koje imaju veliku ulogu u promociji prirodnih i kulturnih potencijala Bijeljine, mada je od marta svaka od ovih aktivnosti umanjena zbog pandemije.
Za vjerski turizam se to, kažu, ponajmanje može reći.
