Danas je četvrtak, 7. januar, sedmi dan 2021. godine. Do kraja godine ima 358 dana.
1536. – Umrla engleska kraljica španskog porijekla Katarina Aragonska, prva od šest žena engleskog kralja Henrija Osmog. NJihov razvod bez dozvole pape izazvao je crkvenu reformaciju u Engleskoj i raskid sa Vatikanom.
1537. – Ubijen poglavar Firence Alesandro de Mediči, koga je naslijedio Kozmo de Mediči, veliki vojvoda toskanski, bankar i mecena naučnika i umjetnika.
1598. – Na ruski tron stupio Boris Godunov, poslije smrti Fjodora Prvog, posljednjeg cara iz dinastije Rjurikoviča.
1610. – Italijanski astronom i matematičar Galileo Galilej otkrio Jupiterove mjesece Io, Evropu, Ganimed i Kalisto.
1785. – Džon Džefris i Žan Pjer Blanšar prvi preletjeli kanal La Manš balonom punjenim toplim vazduhom.
1789. – Na prvim predsjedničkim izborima u SAD pobijedio vođa iz rata za nezavisnost DŽordž Vašington. Ponovo izabran 1792, a 1796. odbio da se kandiduje.
1807. – Velika Britanija proglasila blokadu Francuske i zemalja saveznica francuskog cara Napoleona Prvog Bonaparte. U ekonomskom ratu deblji kraj je izvukla Francuska, čija je mornarica nekoliko puta poražena, pa nije mogla da probije obruč britanskih brodova.
1847. – Rođen srpski pisac Milovan Glišić, jedan od začetnika realizma u srpskoj književnosti. Studirao je u Beogradu tehniku i filozofiju, zatim uređivao novine i bavio se pozorišnom dramaturgijom. Napisao je tridesetak pripovijedaka, dvije komedije i prevodio je s francuskog i ruskog jezika, uključujući “Rat i mir” Lava Tolstoja. Opisivao je život sela u Srbiji pritisnutog birokratijom i zelenašima. Napoznatija Glišićeva djela: pripovijetke “Glava šećera”, “Roga”, “Redak zver”, “Šilo za ognjilo”, “Prva brazda”, pozorišni komad “Dva cvancika”, komedija “Podvala”.
1872. – Izašao prvi srpski pozorišni list “Pozorište”, koji je pokrenulo Srpsko narodno pozorište u Novom Sadu. List je izlazio do 1908.
1887. – Objavljen prvi članak o željeznicama na srpskom jeziku – uvodnik u “Serbskom narodnom listu” pod naslovom “Gvozdeni put i parovoz”.
1895. – Koreja proglasila nezavisnost od Kine.
1909. – U Beogradu počela prva balkanska konferencija socijaldemokratskih partija i radničkih pokreta Srbije, Crne Gore, Makedonije, Turske, Hrvatske i Slavonije, Slovenije, BiH i Rumunije. Trodnevni skup je usvojio rezoluciju o stvaranju saveza slobodnih naroda Balkana u okviru balkanske federacije.
1927. – Uspostavljena redovna transatlantska telefonska veza između Londona i NJujorka.
1932. – Umro francuski političar Andre Mažino, ministar rata od 1922. do 1924. i od 1929. do smrti 1932, po kojem je nazvana utvrđena linija na istoku Francuske, građena od 1927. do 1936. Veliki sistem utvrđenja nije spriječio armiju nacističke NJemačke da 1940. izvrši invaziju na Francusku iz pravca Belgije, zaobišavši “Mažino liniju”.
1943. – Umro srpski fizičar i pronalazač Nikola Tesla, jedan od najvećih umova u istoriji svjetske nauke, posebno elektrotehnike, tvorac “novog tehničkog poretka”, čijim je izumima postavljen temelj i pravac vrtoglavog naučno-tehničkog razvoja ljudskog roda u 20. vijeku. Pronašao je obrtno magnetno polje, trofazni sistem prenosa električne energije, indukcioni motor, generator i transformator, fenomen elektromagnetne rezonance i patentirao niz izuma na kojima se zasniva savremena elektronika, bez kojih bi bila nezamisliva tehnička civilizacija, pogotovo prenos električne energije. Pionir je i radio-tehnike, bežične telegrafije, radara. NJegov polifazni sistem naizmjeničnih struja pokazao je vrijednost na prvoj hidrocentrali na slapovima Nijagare.
Patentirao je oko 700 pronalazaka u oblasti naizmjenične struje, telekomunikacija, akustike i mašinstva, od kojih su mnogi našli široku primjenu. Poslije okončanja studija elektrotehnike u Gracu i kraćeg stažiranja u Budimpešti i Parizu odselio je u SAD, čiji je državljanin postao 1884, ali je sve do smrti, na pravoslavni Božić u NJujorku, održavao bliske kontakte s otadžbinom. U SAD je, proniknuvši u tajne oscilatornih kretanja elektriciteta i materije, ostvario najveće naučne poduhvate.
Povodom stogodišnjice njegovog rođenja, 1956. jedinica za mjerenje visokog napona je dobila Teslino ime, kojim je nazvana i jedinica jačine magnetnog polja. Rođen je kao četvrto dijete Milutina i Đuke Tesle u svešteničkoj pravoslavnoj porodici u srpskom selu Smiljan kod Gospića u Lici.
1946. – Zapadne sile priznale Austriju u granicama iz 1937.
1953. – Američki predsjednik Hari Truman saopštio da je u SAD izrađena hidrogenska bomba.
1972. – Indija se suprotstavila pritisku SAD i uspostavila pune diplomatske odnose s Kinom.
1979. – Kambodžanski pobunjenici, uz pomoć vijetnamskih snaga, zauzeli Pnom Pen i srušili vladu Crvenih Kmera Pola Pota, tokom čije je strahovlade od aprila 1975. u Kambodži ubijeno između milion i dva miliona ljudi.
1984. – Umro francuski fizičar Alfred Kastler, član Francuske akademije, dobitnik Nobelove nagrade za fiziku 1966. Otkrio je i razvio optičke metode izučavanja Hercovih rezonanci u atomima, a njegov rad je od ključnog značaja za razvoj lasera.
1989. – Umro japanski car Hirohito, koji je vladao od 1921, kad je kao regent zamjenjivao oboljelog oca, a 1926. je krunisan. Poslije poraza Japana u Drugom svjetskom ratu – tokom kojeg nije bio “igračka u rukama militarista”, kako je propagandno predstavljan poslije rata, već ratoborni vođa koji je podsticao osvajanja ne osvrćući se na patnje pokorenih nacija – 1946. se odrekao “božanskog porijekla”. Vlast mu je znatno sužena ustavom iz 1947. i od tada je uporno širen mit o dobroćudnom caru koga od svega najviše zanima biologija.
1997. – U Alžiru, od eksplozije bombe koju su u autobus podmetnuli islamski teroristi, poginulo najmanje 13 i ranjeno oko sto ljudi.
1999. – U američkom Senatu otvoreno suđenje u okviru postupka impičmenta predsjedniku SAD Bilu Klintonu, prvo poslije više od 130 godina protiv vladajućeg šefa države.
2007. – Makedonska policija zaplijenila oko 400 kilograma kokaina u vrijednosti od 40 miliona evra.
2015. – U terorističkom napadu na redakciju satiričnog lista Šarli ebdo (Charlie Hebdo) dvojica maskiranih naoružanih napadača ubila 12 ljudi, uključujući desetoro zaposlenih i dva policajca, a ranila 11 drugih osoba. U akciji policije ubijeni su napadači braća Šerif i Said Kuaši. Povod za napad na ovaj list jeste objavljivanje karikatura proroka Muhameda.
2017. – Preminuo Mario Soareš, portugalski političar, osnivač Socijalističke partije, ministar spoljnih poslova, poslanik u Evropskom parlamentu, dva puta predsednik vlade, a od 1986. do 1996. godine predsednik Republike.
– Danas je Božić, 25. decembar prema Julijanskom kalendaru – vjerska i porodična svečanost posvećena rođenju Sina Božijeg – Isusa Hrista, koju svetkuje većina pravoslavnih crkava, uključujući srpsku, rusku i gruzijsku, kao i vaseljenska, jerusalimska, antiohijska i aleksandrijska patrijaršija. Taj datum je prvi put pomenut kao praznik 336. godine u jednom kalendaru u Rimu. Božić je uveden da suzbije kult Mitre, arijevskog božanstva posvećenog rađanju Sunca, odnosno arijevske jeresi koju je 325. osudio Vaseljenski sabor u Nikeji. Do 16. vijeka svi hrišćani su ga slavili istog dana.
Uvođenjem Gregorijanskog kalendara 1582, nazvanog po papi Grguru Trinaestom, pravoslavne crkve su nastavile da praznike slave prema Julijanskom kalendaru, ali su neke, poput grčke, rumunske i bugarske, kasnije prihvatile novi kalendar. Proslavljanje Hristovog rođenja djelimično se oslanja na prastare narodne običaje i vjerovanja u rođenje boga Sunca i Boga vegetacije i zelenila.
Unošenje badnjaka u kuću i stavljanje na vatru potiče iz drevne agrarne kulture i treba da obezbijedi sreću, napredak i plodnost. Tog dana pravoslavni hrišćani se pozdravljaju riječima “Hristos se rodi!” i “Vaistinu se rodi!”.
