Dogodilo se na današnji dan – 28.decembar

Danas je subota, 28. decembar, 362. dan 2019. Do kraja godine ima tri dana.

1836. – Španija priznala nezavisnost Meksika, koji je okupirala između 1519. i 1522. godine, nemilosrdno istrebljujući Indijance.

1856. – Rođen američki državnik Vudro Vilson. Predsjednik SAD od 1913. do 1921. Prethodno univerzitetski profesor i rektor i guverner NJu DŽersija, dobitnik Nobelove nagrade za mir 1919.

1879. – U udesu putničkog voza na liniji Edinburg – Dandi u Škotskoj, koji se survao u rijeku pošto je pod njim popustio most, poginulo je 90 ljudi.

1882. – Rođen engleski astronom i matematičar Artur Stenli Edington. Direktor Opservatorije u Kembridžu i predsjednik Međunarodne astronomske unije od 1938. do smrti 1944.

1895. – U pariskom restoranu “Gran kafe” braća Luj i Ogist Limijer organizovali prvu filmsku projekciju.

1908. – U zemljotresu koji je razorio Mesinu, drugi po veličini grad na italijanskom ostrvu Siciliji, poginulo je više od 82.000 ljudi.

1923. – Umro francuski inženjer Aleksandr Gistav Ajfel, graditelj kule u Parizu, koja je dobila naziv po njegovom prezimenu.

Ubio se Jesenjin

1925. – Ubio se ruski pjesnik Sergej Aleksandrovič Jesenjin, koji je melodičnim i slikovitim stihovima poetizovao boemiju i skitnju i slutio oluje nad Rusijom i sopstveni udes skitnice i samoubice u 30. godini života. Konflikt epohe i pjesnikove lirske duše najviše je izražen u dramatičnim ciklusima “Kafanska Moskva” i “Povratak u zavičaj” i nizu pjesama nastalih 1924. i 1925. koje su pripremili pjesnikov tragičan kraj, ali i zamisao ciklusa “Persijski motivi” i poeme “Ana Snjegina” – svojevrsnog zavještanja. Snažno je uticao na generacije pjesnika, ne samo ruskih. Ostala djela: zbrike pjesama “Zadušnice”, “Ispovijest mangupa”, “Triptih”, “Stihovi skandalista”, “Sovjetska Rusija”, pripovijetka “Urvina”, dramska poema “Pugačov”.

1937. – Umro francuski kompozitor Žozef Moris Ravel, jedan od najistaknutijih predstavnika francuskog impresionizma.

1942. – Japanski avioni u Drugom svjetskom ratu bombardovali indijski grad Kalkutu.

1945. – Umro američki pisac Teodor Drajzer, beskompromisan kritičar američkog društva.

1947. – Umro bivši italijanski kralj Vitorio Emanuele Treći. Pposljednji monarh Italije, na prijestolu od 1900. do 1946, koji je podržavao fašistički režim Benita Musolinija.

1948. – U Egiptu ubijen premijer Nokraši-paša, što je bila kulminacija višemjesečnih nemira i nasilja u toj zemlji.

1949. – U Mađarskoj stupio na snagu dekret o nacionalizaciji svih industrijskih i trgovinskih firmi.

Pušten u rad prvi nuklearni reaktor u Jugoslaviji

1959. – U Vinči kod Beograda pušten u rad prvi nuklearni reaktor u Jugoslaviji, što je omogućilo domaću proizvodnju radioizotopa koji se koriste u medicini, industriji, poljoprivredi i istraživačkim institucijama.

1962. – U Mozambiku, portugalskoj koloniji u Africi, ujedinjenjem tri antikolonijalne grupe, osnovan je Front za oslobođenje Mozambika, pod čijim je vođstvom zemlja poslije dugotrajne borbe stekla nezavisnost 1975, ali je skoro dvije decenije potom bjesnio građanski rat.

1963. – Umro njemački kompozitor Paul Hindemit, koji je stvarao na osnovu disonantnog kontrapunkta i slobodnog shvatanja tonaliteta.

1966. – Kina izvršila petu nuklearnu probu. Američki stručnjaci su utvrdili da je u radioaktivnom oblaku poslije eksplozije bio uran 235 i 238. Što je ukazivalo da Kina vrlo brzo može da ovlada znatno jačim termonuklearnim oružjem.

1968. – U napadu na aerodrom u Bejrutu izraelski komandosi uništili 13 arapskih aviona.

1974. – U zemljotresu koji je razorio sela u pakistanskoj planiskoj oblasti Karakom poginulo oko 5.200 ljudi.

1984. – Umro američki filmski režiser Sem Pekinpo, autor vesterna i kriminalističkih filmova koje karakterišu izraziti likovi, krajnji realizam prizora, montažno savršenstvo i stilska perfekcija. Filmovi: “Pucnji popodne”, “Divlja horda”, “Balada o Kejblu Hogu”, “Šampion rodea”, “Psi od slame”, “Bijeg”, “Bivši prijatelj Kid”, “Elita ubica”, “Gvozdeni krst”.

1989. – Parlament Čehoslovačke za predsjednika izabrao Aleksandra Dubčeka, vrativši ga na političku scenu s koje je uklonjen vojnom intervencijom zemalja Varšavskog pakta u Čehoslovačkoj u avgustu 1968.

1994. – Direktor američke obavještajne agencije CIA DŽejms Vulzi podnio ostavku poslije hapšenja visokog službenika CIA Oldriča Ejmsa, koji je godinama radio za Moskvu.

Komentari: